(0s) Rafał: Cześć, witam Was w podcaście "Rowery dla umysłu", gdzie rower jest czymś więcej niż najbardziej efektywnym środkiem transportu.
(11s) Rafał: Jestem Rafał Sobolewski I zapraszam Was w kolejną inspirującą podróż na dwóch kółkach.
(20s) Rafał: Partnerem tego podcastu jest Fundacja POMBA, która wspiera I propaguje rozwój zrównoważonego kolarstwa górskiego w Polsce oraz prowadzi szkolenia z techniki jazdy.
(38s) Rafał: W piątym odcinku biorę na tapet temat turystyki rowerowej.
(41s) Rafał: Zapraszam Was w rowerowo-dźwiękową podróż przez Pomorze Zachodnie,
(45s) Rafał: czyli najbardziej rowerowy region w Polsce.
(47s) Rafał: A w tej podróży towarzyszy mi Wanda Nowotarska, pełnomocniczka marszałka do spraw
(52s) Rafał: komunikacji rowerowej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Zachodniopomorskiego.
(57s) Rafał: Cześć Wanda!
(58s) Wanda: Cześć.
(58s) Rafał: Powiedz nam, ile masz rowerów per capita w swoim gospodarstwie domowym?
(1m 2s) Wanda: To jest trudne pytanie,
(1m 4s) Wanda: jestem dobra w liczby.
(1m 4s) Rafał: Mówisz więcej niż kilometrów tras na Pomorzu Zachodnim?
(1m 8s) Wanda: No nie, aż tak nie,
(1m 8s) Rafał: Mówisz, że masz sześć per kapita. Na razie jesteś rekordzistką wśród moich gości.
(1m 10s) Wanda: ale tak szacunkowo około sześciu.
(1m 16s) Wanda: A mam policzyć jeszcze służbowe, czy nie?
(1m 17s) Rafał: Mówisz, że masz tyle rowerów w domu, że jeszcze służbowy potrzebujesz?
(1m 20s) Wanda: Nie, to już nie, to jest osobno.
(1m 24s) Wanda: Nie, w moim nie.
(1m 26s) Wanda: O I mnie. Tak.
(1m 27s) Rafał: Mówisz, że masz tyle rowerów w domu, że jeszcze służbowy potrzebujesz?
(1m 28s) Wanda: W Urzędzie Marszałkowskim, dokładnie. Dobra, to ich nie liczę.
(1m 34s) Wanda: Dobra, tak naprawdę to, dobra, pięć, pięć.
(1m 38s) Wanda: Nie, no będzie z sześć, no. Będzie z sześć.
(1m 40s) Rafał: Sześć per capita.
(1m 41s) Rafał: No ładnie, dobra to może nie będę pytać, żebyś opowiedziała o każdym z nich,
(1m 47s) Rafał: bo nam dojdzie na cały odcinek.
(1m 48s) Wanda: Nie wszystkie jeżdżą, uprzedzając fakty.
(1m 51s) Rafał: Dobrze, a co takich, co jeżdżą?
(1m 53s) Rafał: Co takich, które możesz w tej chwili wsiąść I pojechać?
(1m 55s) Rafał: Powiedzmy tylko, że trzeba podpomponać koła ewentualnie.
(1m 55s) Wanda: Mhm, nie, no to zawsze jest napompowane, no na przykład mam rower cargo,
(2m 2s) Wanda: mam rower taki, którym jeżdżę na co dzień do pracy, elektryczny,
(2m 6s) Wanda: rower taki z grubszymi oponami w teren I składaka Bromptona,
(2m 10s) Wanda: więc to są takie główne, powiedzmy, rowery, które są na chodzie normalnie na co dzień.
(2m 14s) Rafał: OK, to zacnie. Jeszcze nikt tak dużo nie miał.
(2m 18s) Rafał: OK, to rozgrzewkę mamy ze sobą, a dzisiaj sobie porozmawiamy o projekcie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, czyli Rowerem przez Pomorze Zachodnie.
(2m 27s) Rafał: Jako województwo macie chyba najfajniej
(2m 29s) Rafał: rozwiniętą sieć turystycznych tras rowerowych I to jest owoc waszej pracy przez
(2m 35s) Rafał: ostatnie bodajże 10 lat, więc może opowiedz od czego w zasadzie to się zaczęło
(2m 41s) Rafał: co sobie te 10 lat temu wyobrażał?
(2m 44s) Rafał: Co 10 lat temu założyliście? Jakie cele sobie postawiliście?
(2m 48s) Wanda: Wiesz co, w tym roku w sumie już będzie 11, o tak, ale jeszcze chwila do tych 11.
(2m 52s) Wanda: Więc tak, no, ponad 10 lat temu,
(2m 55s) Wanda: jakby chcieliśmy rozpocząć taki ruch rowerowy w województwie.
(2m 59s) Wanda: W sensie, on tutaj zawsze był, bo mieliśmy trasę Velo Baltica, która od wielu lat istniała.
(3m 4s) Wanda: Ale no, jej standard był taki, że w zasadzie trzeba było być bardzo sprawnym fizycznie
(3m 9s) Wanda: I umieć pokonywać różne przeszkody na trasie, żeby z niej korzystać.
(3m 13s) Wanda: Chcieliśmy ją otworzyć na to, żeby każdy mógł z niej mieć.
(3m 18s) Wanda: Mieć dobre wspomnienia, może powiem tak, bo dużo ludzie próbowało,
(3m 21s) Wanda: ale niektórzy mieli te wspomnienia złe, bo nie byli gotowi na pewne, powiedzmy,
(3m 26s) Wanda: wyzwania, które były przed nimi stawiane na tej trasie.
(3m 29s) Wanda: Chcieliśmy ją na pewno jakby uspójnić I upowszechnić ją dla wszystkich,
(3m 36s) Wanda: ale też wybudować nowe trasy, bo ja generalnie od wielu lat,
(3m 41s) Wanda: w sensie wiele lat wcześniej, podróżowałam na rowerze
(3m 44s) Wanda: po różnych krajach Europy I nie tylko.
(3m 48s) Wanda: Znałam tę turystykę rowerową trochę od podszewki I zawsze mnie to dziwiło,
(3m 51s) Wanda: że to jest takie proste, że rowerzysta tak niewiele potrzebuje,
(3m 55s) Wanda: jakiś wąski kawałek asfaltu I może podróżować, a u nas tego w ogóle nie ma.
(4m) Wanda: Albo są jakieś krótkie kawałki niepołączone I strasznie mnie to dziwiło,
(4m 4s) Wanda: że przekraczam granicę, jadę do Niemiec I te proste rzeczy tam po prostu są
(4m 9s) Wanda: I mogę z nich korzystać, a u nas tego nie ma.
(4m 12s) Wanda: I to się jakby w czasie gdzieś tam te moje przemyślenia takie...
(4m 18s) Wanda: zbiegły z tym, że nasz marszałek, Olgierd Geblewicz,
(4m 22s) Wanda: też obracał się w tym obszarze przygranicznym,
(4m 24s) Wanda: też widział, co się dzieje w Niemczech, bo na przykład dużo przebywał w Świnoujściu,
(4m 28s) Wanda: które jest w ogóle takim miastem, gdzie ruch rowerowy jest bardzo duży.
(4m 32s) Wanda: To jest w ogóle taki ewenement na skalę polską, jak duży tam jest ruch rowerowy
(4m 37s) Wanda: I jak łatwo też się przejeżdża przez granicę I widzieć, co tam jest.
(4m 41s) Wanda: I on to wszystko też obserwował, też jeździł na rowerze
(4m 44s) Wanda: I też widział tę potrzebę, żeby ten taki krok rozwijał.
(4m 48s) Wanda: rozwojowy w stronę tych rowerów podjąć.
(4m 52s) Wanda: No I jakoś się tak spotkaliśmy gdzieś w pewnym momencie
(4m 56s) Wanda: I padł taki pomysł, propozycja, żeby po prostu się zająć tym tematem
(5m) Wanda: u nas w regionie.
(5m 2s) Wanda: No I wtedy zaczęłam kombinować, myśleć, rozmawiać też ze znajomymi
(5m 7s) Wanda: ze środowiska organizacji rowerowych, jak to można zrobić w ogóle
(5m 11s) Wanda: I co trzeba zrobić, żeby ten ruch rowerowy rozpocząć.
(5m 14s) Wanda: No I zaczęliśmy ten projekt realizować,
(5m 18s) Wanda: I widzieliśmy, że to jest takie bardzo trudne wtedy.
(5m 21s) Rafał: No tak, jak patrzyliście na Niemcy I rzeczywiście mówię, że teoretycznie rowerzysta dużo nie potrzebuje wąskich kawałek asfaltu, wydaje się proste, no ale właśnie jak się zaczęliście zgłębiać w ten temat, to co się okazało? Na jakie przeszkody natrafiliście?
(5m 35s) Wanda: Właśnie powiem Ci, że dzisiaj mnie te przeszkody zaskakują.
(5m 40s) Wanda: W sensie takim, że my już trochę zęby zjedliśmy na tym,
(5m 43s) Wanda: jak budować infrastrukturę rowerową w Polsce, bo
(5m 47s) Wanda: tutaj może warto na początku zaznaczyć, że
(5m 49s) Wanda: jest bardzo trudno ją budować I łatwiej jest budować
(5m 52s) Wanda: infrastrukturę dla samochodów. Nawet w dzisiejszych czasach,
(5m 54s) Wanda: kiedy się bardziej mówi o tym, że ekologia I tak dalej,
(5m 58s) Wanda: to łatwiej jest wybudować infrastrukturę dla samochodów niż infrastrukturę rowerową.
(6m 3s) Wanda: Tak jest od...
(6m 5s) Wanda: Ten projekt realizujemy, to jest taki główny problem, ale te problemy cały czas narastają I jak już przejdziemy przez pewne rzeczy, znajdziemy różne jakby drogi dojścia do tego, żeby zrealizować daną inwestycję, to gdzieś tam z boku się pojawia kolejny problem I te problemy są różne, bo dotyczą też tak naprawdę instytucji różnych, które są po drodze I niekoniecznie są przychylne dla tego typu inwestycji z różnych powodów.
(6m 35s) Wanda: Więc tego jest naprawdę sporo. Czyli tak, po pierwsze przepisy, które ułatwiałyby budowę dróg rowerowych, to jest jedno I tutaj się dzieli raz na taki postulat, który od lat jest aktualny, czyli tzw. specustawy rowerowej I na to, żeby można było też budować, I to jest wstępna sprawa w lasach łatwo, tak łatwo jak to się buduje na wałach przeciwpowodziowych, to są jakby te dwa takie postulaty, jeśli chodzi o przepisy.
(7m 3s) Wanda: No, ale też jest jakaś współpraca.
(7m 5s) Wanda: Instytucji, różnych agent rządowych, tak żeby one, na przykład realizując swoje inwestycje,
(7m 11s) Wanda: robiły to w taki sposób, żeby mogli z nich też korzystać rowerzyści.
(7m 16s) Wanda: Czyli na przykład budujemy drogę ekspresową, ale zapewniamy pod nią możliwość przejazdu,
(7m 22s) Wanda: bo tam ma być trasa rowerowa I od razu w tej dużej inwestycji drogowej zapewniamy, powiedzmy, ten przejazd rowerowy.
(7m 29s) Wanda: Czy na przykład budując drogę leśną, nie budujemy jej z tych płyt takich jonków.
(7m 35s) Wanda: Które mają te dziury I są niewygodne dla rowerzystów, ale budujemy z płyt pełnych.
(7m 41s) Wanda: I w tym momencie rowerzyści mogą z tego korzystać, jest im wygodnie I jakby te pieniądze są raz wydane, a dobrze.
(7m 47s) Wanda: Albo na przykład przebudowujemy, nie wiem, drogę powiatową w taki sposób,
(7m 51s) Wanda: żeby była ona bezpieczna też dla rowerzystów.
(7m 54s) Wanda: I to są takie rzeczy, które jakby ciągle, one w ogóle definiują taki rowerowy region.
(7m 59s) Wanda: Czyli jeżeli te wszystkie instytucje I różne szczeble samorządu by realizowały szczególne takie małe elemenciki, to ten rowerowy region jakby zaczął powoli, powoli powstawać.
(8m 11s) Wanda: Bo my budujemy tylko sieć tras o jakiejś tam długości.
(8m 15s) Wanda: A tak naprawdę, no, rowerzyści mogą jeździć w różnych kierunkach I wszędzie.
(8m 19s) Wanda: I fajnie, gdyby ta sieć była tak naprawdę, no, taka szersza jeszcze.
(8m 23s) Wanda: Żeby można było gdzieś skręcić I też żeby było bezpiecznie I wygodnie.
(8m 28s) Rafał: No tak, tutaj poruszyłaś dużo wątków, czyli zaczynając postawiliście sobie przede
(8m 32s) Rafał: wszystkim cel, żeby tę trasę Velo Baltica ucywilizować, no I wybudować też inne
(8m 38s) Rafał: trasy, ale właśnie ja bym chciał się skupić w dzisiejszym nagraniu bardziej na tych
(8m 41s) Rafał: innych trasach, no bo Velo Baltica, no to ona nie potrzebuje reklamy, a naprawdę
(8m 46s) Rafał: zrobiliście kawał dobrej roboty budując te pozostałe trasy, czyli trasę wokół Zalewu
(8m 50s) Rafał: Szczecińskiego, Blue Velo, Trasę Pojezierzy Zachodnich i Stary Kolejowy Szlak.
(8m 55s) Rafał: No właśnie, jak doszliście do.
(8m 58s) Rafał: Do tych tras, do tego szkieletu tras, które teraz, jak dobrze rozumiem,
(9m 3s) Rafał: sumują się do tego etapu pierwszego - 1100 kilometrów tras.
(9m 6s) Wanda: Tak, wiesz co, w ogóle jak to się zaczynało I jak opracowaliśmy koncepcję tras rowerowych,
(9m 11s) Wanda: bo ona była w 2015 roku opracowywana przez nasze Biuro Gospodarki Przestrzennej,
(9m 17s) Wanda: bo stwierdziliśmy, że nie chcemy tego zlecać na zewnątrz, ale mamy w województwie fachowców od regionu,
(9m 24s) Wanda: którzy doskonale znają region I możemy jakby zrobić taki miks,
(9m 28s) Wanda: czyli ja jako osoba od rowerów I oni jako osoby, które znają bardzo dobrze przestrzennie region.
(9m 36s) Wanda: Wtedy, jak pracowaliśmy nad tymi trasami, to w ogóle ja miałam taki pomysł, żeby się w ogóle skupić tylko na trasie pojeziernej,
(9m 45s) Wanda: bo wtedy jeszcze nie mieliśmy alokowanych też środków, nie wszyscy byli do końca tacy przekonani w którą stronę iść, co robić
(9m 52s) Wanda: I zawsze potrzebujesz czegoś takiego, żeby zrobić jakieś takie koło trochę zamachowe I coś ruszyć,
(10m) Wanda: a nie chciałam się skupiać właściwie na tym Bałtyku, tam też te gminy są bogate.
(10m 6s) Wanda: Bogatsze to się samo w ogóle rozwijało w dużej mierze I tam nie chciałam jakiegoś mocnego priorytetu stawiać początkowo,
(10m 14s) Wanda: tylko właśnie na tej trasie pojeziernej, żeby pokazać, że turystyka rowerowa przyciągnie,
(10m 21s) Wanda: znaczy, że trasy rowerowe przyciągną turystów również w inne miejsca niż tylko na Bałtyk,
(10m 27s) Wanda: bo u nas jest region taki mocno zróżnicowany, czyli masz bardzo dobrze rozwinięty pas nadmorski z wszystkimi usługami,
(10m 36s) Wanda: a gdzieś indziej już nie ma takiego rozwoju.
(10m 39s) Wanda: Natomiast, no jednak po analizie tego wszystkiego, no musieliśmy przyznać, że
(10m 45s) Wanda: nie możemy tej trasy Velo Baltica zostawić, w sensie, bo w ogóle realizacja tras się zaczyna od takich miejsc łatwych,
(10m 53s) Wanda: które, no bo nie mamy tych przepisów, na przykład też chodzi o koszty, to wybieramy takie nisko wiszące owoce,
(11m) Wanda: czyli takie odcinki, które można łatwo zrealizować, na przykład odcinki na dawnych nasypach czy na wałach.
(11m 6s) Wanda: Gdzie stosunkowo niskim nakładem kosztów można zrobić taką wisienką na torcie, która w ogóle
(11m 13s) Wanda: zapewni duży ruch rowerowy, nawet taki, nie wiem, lokalny, czy taki, który ktoś przyjeżdża I jedzie w te I we w te.
(11m 19s) Wanda: A na Velo Baltica to już było. I to, co nam zostało do zrobienia, to były te najtrudniejsze, bo chodzi o to, że gminy zrobiły te łatwe rzeczy.
(11m 27s) Wanda: I to było poszatkowane, bo zostały te trudne I my musieliśmy sobie wpisać te trudne od początku,
(11m 33s) Wanda: żeby to połączyć I jeszcze nawet nam to się dokonało.
(11m 36s) Wanda: Do końca nie udało, w sensie zostały nam jeszcze dwa odcinki, które nie są zrobione.
(11m 39s) Wanda: Więc ta Velo Baltica to zupełnie było inne podejście I inny kaliber problemów.
(11m 45s) Wanda: A znowu właśnie ta trasa pojezierna, czy Blue Velo, od którego w ogóle zaczynaliśmy,
(11m 50s) Wanda: ale to dlatego, że były projekty gotowe.
(11m 52s) Wanda: Po prostu czasami jest tak, że gminy mają te projekty porobione, ale nie ma na to finansowania I w tym momencie można było połączyć siły I mogły nam gminy przekazać takie projekty mogliśmy to szybko zrealizować.
(12m 6s) Rafał: OK, czyli zaczęliście od takiego przeglądu, co jest możliwe do zrobienia takim małym kosztem, w miarę szybko, żeby właśnie nabrać tego rozpędu?
(12m 17s) Wanda: Tak, bo w ogóle trasa pojezierna to była taka idea, że ona przebiega przez wszystkie nasze pojezierza I chcieliśmy je ze sobą połączyć.
(12m 24s) Wanda: To była taka nasza w zasadzie oczywistość, że to musi I powinno być I taka alternatywa do Velo Baltica dla tych osób, które niekoniecznie lubią tłum ludzi,
(12m 35s) Wanda: tylko dla takich osób, które wolą spokojniejsze jakby tereny, bo nasze pojezierza są właśnie takie przepiękne.
(12m 40s) Rafał: Są przepiękne, ja jestem fanem I spędzam tam co najmniej miesiąc w każdym roku, po kilka tygodni pewnie poszatkowane I rzeczywiście ta trasa pojezierna to jest moja ulubiona.
(12m 43s) Wanda: Dziękuje za oglądanie I do zobaczenia w kolejnych odcinkach!
(12m 52s) Rafał: Dziękuje za oglądanie I do zobaczenia w kolejnych odcinkach.
(12m 52s) Wanda: No więc są takie, ale też nie ma tam tak rozwiniętej turystyki, znaczy jest obszarowo,
(12m 57s) Wanda: na przykład po jeziorze drawskie, ale już po jeziorze choszczeńskie,
(13m) Wanda: jakby ludzie o tym nawet nie słyszeli, że takie jest bardzo często.
(13m 3s) Rafał: A to ciekawe, bo na przykład powiedział, że Choszczeńskie, to Choszcz ma dużo lepsze połączenia kolejowe niż Drawsko, więc dużo łatwiej tam dojechać.
(13m 12s) Wanda: No tak, ale ta turystyka nie była tam rozwijana. Może tak, że na Drawskim była rozwijana, a tutaj
(13m 15s) Rafał: Mhm, tak.
(13m 19s) Wanda: nie myślało się o tym w ogóle, o kierunku rozwoju, jakby obszaru.
(13m 23s) Wanda: Więc w tym momencie te trasy rowerowe miały ożywić jakby tak
(13m 28s) Wanda: turystycznie, gospodarczo te obszary.
(13m 31s) Wanda: I ta trasa to był taki nasz numer jeden, oprócz tej Velo Baltici, bo
(13m 34s) Wanda: też Velo Baltica jest takim magnesem, który w ogóle
(13m 37s) Wanda: ściąga do regionu, ktoś przyjeżdża, widzi na trasie też zachęty, żeby skorzystać z tego.
(13m 43s) Wanda: Zresztą od tego dużo ludzi zaczyna w ogóle turystykę rowerową od Velo Baltici, więc ona I tak musi być.
(13m 50s) Wanda: I ona pełni taką funkcję właśnie nauki też tej turystyki rowerowej, a potem można korzystać z innych tras.
(13m 58s) Wanda: Bardzo często tak się dzieje. A te trasy pozostałe, czyli Blue Velo, Stary Kolej Szlak, to one w sumie były przyjęte też głównie dlatego,
(14m 8s) Wanda: że tam było bardzo mało inwestycji do zrealizowania, bo tam już dużo było.
(14m 12s) Wanda: zrobione I my musieliśmy tylko, znowu trochę z Velo Baltica, tylko coś tam dobudować I już to mogłoby działać, nie?
(14m 19s) Rafał: Tak, bo na przykład na Starym Kolejowym Szlaku, ta ścieżka między Połczynem a Złocieńcem, to jak pamiętam, ja już je jechałem w 2009, to wydaje mi się, że chyba jedna z najstarszych takich ścieżek, które w Polsce w ogóle, które powstały na nasypie kolejowym.
(14m 35s) Wanda: Wiesz co, tak się mówi, nie mamy takiej pewności stuprocentowej, ale na pewno też to jest taka w ogóle długa, no bo to jest prawie 30 kilometrów.
(14m 36s) Rafał: Mhm.
(14m 44s) Wanda: Trzy gminy w tym brały udział I jedna z nich zrobiła to później, koło 2014 roku.
(14m 48s) Rafał: - Tak. Potem zbankrutowała, by the way, ale to już inna historia I to niepowiązane, to nie jest związek przyczynowo-skutkowy, absolutnie.
(14m 50s) Wanda: Tak, ale to nie z tego powodu.
(14m 56s) Wanda: Tak, dokładnie, natomiast to w ogóle był ewenement, bo to był gdzieś rok 1999.
(15m 5s) Wanda: W 1997-98, kiedy gminy właśnie Połczyn, Złocieniec I Ostrowice zawiązały takie porozumienie, żeby tą trasę zbudować.
(15m 13s) Wanda: My w ogóle później współpracowaliśmy z panią Burmistrz, która wtedy też działała w tym temacie I nawet mam ten historyczny taki projekt u siebie, gdzieś tam w archiwum tej ścieżki.
(15m 26s) Wanda: No I to był w ogóle taki ewenement na skalę polską I to jest ciekawe, że to zostało zrealizowane z sukcesem I tam ludzie jeździli I tak dalej.
(15m 35s) Wanda: Natomiast mało kto o tym wiedział, bo zabrakło też tej promocji, która zawsze jest potrzebna.
(15m 40s) Wanda: Teraz już jest lepiej, ale też kiedyś nie było, nie wiem, dobrych map, na których rowerzyści znaleźliby takie odcinki, tak.
(15m 46s) Wanda: Teraz już to jest, wcześniej tego nie było I ludzie jakby nie mogli wiedzieć w zasadzie o tym, a gminy też mają zbyt małą siłę, taką przebicia promocyjną, żeby dotrzeć do ludzi.
(15m 58s) Wanda: Na przykład większość ma województwo, więc to też jest tak, że jakby ten odcinek...
(16m 5s) Wanda: Wciągnęliśmy w dłuższą trasę, nawet jeszcze dużo nie budując, chociaż budując tam kawałek, ale oznakowując tego fragment I mówiąc, ej słuchajcie, możecie dojechać, nie wiem, z Wielkopolski do Kołobrzegu.
(16m 17s) Wanda: To się zrobił z tego jakiś tam hit I ludzie zaczęli tam przyjeżdżać, bo też nie wiedzieli, jak się dojedzie do Połczyna.
(16m 26s) Wanda: A na przykład którędy można dotrzeć do tej kolejnej ścieżki, czyli Karlino - Kołobrzeg, bo można było dotrzeć drogami lokalnymi, ale nie mogliśmy.
(16m 35s) Wanda: Nie było map, nie było informacji I nie było takiego pomysłu w ogóle. Teraz jest taki pomysł I to jest coś dłuższego I widzimy, że ten ruch rowerowy w tym obszarze wzrósł.
(16m 46s) Wanda: Więc może to też spowodowało, że to się gdzieś nie rozlało na inne regiony, nie? Bo to też jest właśnie ciekawe.
(16m 52s) Rafał: No tak, trochę dowodem anegdotycznym pojadę, ale ja tam spędzałem każde lato w gminie Ostrowice w tamtych latach, jak ta ścieżka już istniała, ją odkryłem dopiero po kilku latach, mimo że jeździłem rowerem po tej okolicy.
(17m 8s) Wanda: Tak, tak, tak. No my w ogóle też jak jeździliśmy na przykład po tym terenie, realizując, czy przygotowując się do inwestycji,
(17m 14s) Wanda: to na przykład, nie wiem, jedziemy akurat samochodem, drogą wojewódzką, gdzie jest dużo ruchu I spotykamy jakiegoś tam sakwiarza,
(17m 22s) Wanda: który jedzie ewidentnie nad morze I zagadujemy go, słuchaj, 4 kilometry dalej jest ścieżka rowerowa, a on tak, a na moim mapie nie ma, nie?
(17m 32s) Wanda: I on nie wie o tym, no skąd ma wiedzieć, nie? Więc to jest też bardzo ważne, to co robimy.
(17m 38s) Wanda: Myślę, że zapewniamy też tą informację, gdzie te odcinki są I też promujemy tą całą ideę w ogóle w Polsce, nie?
(17m 46s) Wanda: Żeby to, bo w ogóle szkoda, bo ta cała sytuacja, czyli ta ścieżka, ona powstała w ogóle ze środków FAR-y, przedakcesyjnych, nie?
(17m 54s) Wanda: I później nikt tego jakoś tak nie kontynuował, oprócz, znaczy, może Karlino, Karlino I tutaj Gościno, gmina Kołobrzeg, bo oni taką,
(18m 4s) Rafał: Tak, to już te północne rejony, właśnie już koło brzegu.
(18m 8s) Wanda: tak, więc oni też to podchwycili, ale reszta jakby nie, więc to też jest ciekawe, nie?
(18m 13s) Rafał: Ja pamiętam jeszcze dwa lata temu gdzieś właśnie w restauracji w Lubieszewie była grupa takich starszych panów, przyjechali sobie rowerami elektrycznymi, też z sakwami I przyjechali pojeździć na Pojezierzu Drawskim na kilka dni I oni nie wiedzieli, że jest ta ścieżka Połczyn-Złocieniec, musiałem im powiedzieć I byli bardzo zadowoleni, jak się dowiedzieli, więc fajnie.
(18m 33s) Wanda: No właśnie
(18m 37s) Rafał: No dobra, czyli mamy ten pierwszy etap I na to się składa 1100 km trasy.
(18m 44s) Rafał: I to są głównie trasy tego pierwszego etapu, one wszystkie to są de facto trasy krajowe, a część nawet międzynarodowa, prawda?
(18m 51s) Wanda: Tak, ta Velo Baltica jest europejska, międzynarodowa.
(18m 55s) Wanda: Znaczy też zalew jest międzynarodowy oczywiście,
(18m 57s) Wanda: bo to też jest pętla polsko-niemiecka.
(18m 58s) Rafał: Właśnie, jaki numer ma trasa zalewu, bo tego nigdzie nie ma?
(19m 2s) Wanda: Znaczy, wiesz co, ona ma numer 3 I 3a, ta część zachodnia.
(19m 8s) Rafał: Aha, ok, bo ona się łączy z Blue Valley, no tak, to jest część...
(19m 8s) Wanda: Bo to też jest tak...
(19m 11s) Wanda: Tak, tak, tak, tak, więc ona nie ma takiego jeszcze innego numeru.
(19m 15s) Wanda: Natomiast jest oznakowane logo polsko-niemieckim,
(19m 18s) Wanda: Więc jakby nie komunikujemy do końca tego.
(19m 21s) Wanda: tego numeru jako dla Trasy Zalewu.
(19m 23s) Rafał: Ok, no I tu pewnie trzeba zaznaczyć, że to 1100 km tras,
(19m 28s) Rafał: co oznacza, że to jest 1100 km wydzielonych dróg dla rowerów.
(19m 31s) Rafał: Tylko, że trasa może się składać właśnie po części z dróg dla rowerów, po części
(19m 36s) Rafał: prowadzi ruchem lokalnym, tam gdzie jesteście zmuszeni prowadzić ruchem lokalnym,
(19m 40s) Rafał: to takimi drogami, które mają małe natężenie ruchu.
(19m 44s) Rafał: Ale też są fragmenty właśnie, gdzie są
(19m 45s) Rafał: drogi leśne, czy jakieś drogi takie, powiedzmy dojazdowe do posesji też
(19m 50s) Rafał: się zdarzają, gdzie naprawdę ruch jest po prostu minimalny,
(19m 54s) Rafał: Więc to jest prawie jak droga dla roweru, bo to jeszcze jest.
(19m 58s) Rafał: Jest szerokie, bo to jest szerokie na tyle, żeby mogła na przykład śmieciarka dojechać.
(20m 1s) Wanda: Tak, dokładnie. No także jest dużo ludzi w Polsce tego nie rozumie, ale wszędzie na świecie jest także trasa rowerowa.
(20m 10s) Wanda: To jest jakby miks różnych rozwiązań I tak naprawdę kiedyś analizowałam to, jakbyśmy na początku tego projektu, tak żeby w ogóle wiedzieć do czego dążymy,
(20m 20s) Wanda: to te trasy rowerowe w Europie, one mają tak od 30 do 70-80% długości, to są drogi rowerowe.
(20m 29s) Wanda: I okazuje się, że...
(20m 31s) Wanda: Bo my na początku w ogóle mieliśmy mieć mało pieniędzy I zrobić tylko naprawdę takie bardzo małe fragmenty I wtedy byśmy tak doszli do tych 30% pewnie, nawet na Velo Baltica więcej.
(20m 40s) Wanda: A później jak stwierdziliśmy, okej, robimy to bardziej porządnie, no to się okazuje, że ten procent jest naprawdę duży I on zwykle jest powyżej 50%, nie, tej długości, około 60% do 80%,
(20m 54s) Wanda: czyli jakby docelowo ten pierwszy etap to będzie, to będzie tak, że tych ścieżek będzie naprawdę przeważająca ilość.
(21m 1s) Wanda: Natomiast, no nigdy nie będzie tak, że będzie cały czas ścieżka, bo też nie ma takiej potrzeby bardzo często.
(21m 9s) Wanda: Aczkolwiek tak, zgadzam się z tym, że te potrzeby są większe, bo też ta nasza koncepcja zakłada jakby trochę co dalej, czyli ten rozwój, bo mamy na przykład odcinki dróg powiatowych I one mają małe natężenie ruchu.
(21m 22s) Wanda: Aczkolwiek ten ruch jest tam szybki, bo można tam jechać 90 kilometrów na godzinę I to nie jest już powiedzmy bezpieczne dla tego rowerzystka.
(21m 32s) Wanda: I jakby wskazujemy, że w przyszłości tam powinna powstać droga rowerowa, ale też jest tak, że zmieniło się w Polsce prawo I jak jest planowana taka rozbudowa, czyli duża inwestycja w drogę,
(21m 45s) Wanda: nie tylko wymiana nawierzchni, ale jakby coś większego, to inwestor jest zobowiązany albo zaprojektować tam drogę rowerową, albo ograniczyć prędkość samochodów na odcinku zamiejskim do 50 kilometrów na godzinę.
(22m 1s) Wanda: I biorąc pod uwagę, że te drogi, no co jakiś tam kilka dekad trzeba przebudowywać, no to tak naprawdę za jakiś czas możemy się spodziewać, że będzie robiony jakiś projekt tam I zarządca drogi tą ścieżkę dobuduje.
(22m 15s) Wanda: To też jest tak, to też tak to w Niemczech działało, jak powstawała trasa od Odra-Nysa, która ma już nie wiem 20 czy 30 lat, to ja pamiętam, że 10 lat temu też powstawały I nawet obecnie powstają kolejne ścieżki rowerowe, bo trasa prowadziła...
(22m 31s) Wanda: ...prowadziła właśnie po drodze, ale to się rozwija cały czas, że to nie jest taki temat zamknięty.
(22m 38s) Rafał: No właśnie, wspomniałaś o tym, że teraz jak się buduje drogę, nawet dla samochodów, to trzeba przy dużej przebudowie zrobić ścieżkę.
(22m 46s) Rafał: I wy to też realizujecie, przebudowując swoje drogi wojewódzkie.
(22m 50s) Rafał: Jest wiele przykładów, gdzie właśnie dobudowujecie te drogi wzdłuż dróg wojewódzkich, w sensie drogi dla rowerów wzdłuż dróg wojewódzkich.
(23m) Rafał: I to nam też zaczyna tworzyć fajne takie pętle.
(23m 3s) Rafał: Natomiast te główne turystyczne trasy...
(23m 8s) Rafał: raczej nie chcecie prowadzić wzdłuż dróg, bo to nie jest do końca...
(23m 11s) Rafał: dalej wydaje mi się właśnie, że przyjemniej dla turysty nawet jest jechać drogą leśną,
(23m 16s) Rafał: niż drogą dla rowerów wzdłuż takiej drogi wojewódzkiej bądź krajowej.
(23m 20s) Wanda: Tak, to z takiego założenia wyszliśmy, żeby faktycznie, jeżeli lokalizujemy te drogi rowerowe, nawet w pasie dróg, gdzieś tam odcinkowo, to staramy się unikać tych dróg, może nie tyle wojewódzkich, ale tych wojewódzkich, które mają duże natężenie ruchu.
(23m 35s) Wanda: Bo są też takie, które mają tak małe, że nawet nie trzeba tam budować drogi rowerowej.
(23m 40s) Wanda: Ale jeszcze tutaj też spróbuje z tym dobudowywaniem, bo jeśli chodzi o te odcinki, które są, powstają wzdłuż dróg wojewódzkich,
(23m 48s) Wanda: Osobne tych dróg rowerowych to zwykłe.
(23m 50s) Wanda: Zwykle nie my jesteśmy inwestorem, tylko gminy I my też udostępniamy im środki z funduszy europejskich na takie inwestycje, ale też często je współfinansujemy czy w jakiś sposób pomagamy, ale zwykle to jednak już zostawiamy takie działania gminą, czyli jakby my budujemy trasy główne, a gminy trasy lokalne.
(24m 11s) Wanda: A inaczej jest jak jest taka przebudowa duża, na przykład teraz będzie fajny odcinek, to jest droga 102, Trzebiatów, Kołobrzeg I wzdłuż całej tej drogi.
(24m 20s) Wanda: Bo ona jednak jest w pasie nadmorskim trochę poniżej, ale jednak powstanie droga rowerowa, więc tam już będzie naprawdę kawał takiej infrastruktury, która w ogóle będzie łączyła trasę Doliny Regi z tą trasą Stary Kolejowy Szlak, tak jakby między sobą jeszcze w poprzek, czyli będzie można ściąć pomiędzy tymi trasami bez wjazdu na sam pas nadmorski.
(24m 41s) Rafał: To tam w okolicy jeszcze też z Kołobrzegów w stronę południowo-wschodnią też, w drużynie 2 Wojskowej 163 też będziecie budować.
(24m 51s) Wanda: A to znowu jest taki projekt, czyli Kołobrzeg Pyszka I to jest znowu taki projekt, który jest inicjatywą jednak gmin I my go współfinansujemy w tam połowie kosztów, a generalnie jakby inicjatywa I główne środki pochodzą jednak od gmin, które wnioskowały o taką inwestycję.
(24m 53s) Rafał: Tak, Kołobrzeg Pyszka właśnie.
(25m 10s) Rafał: Ok, ale to znowu pokazuje, że Wy wybudowaliście ten szkielet,
(25m 15s) Rafał: powiedzmy kręgosłup, te główne trasy, a teraz gminy sobie dobudowują tak zwane ości,
(25m 17s) Wanda: Mhm.
(25m 20s) Rafał: dołączając się drogami do tego szkieletu I to bardzo fajnie działa,
(25m 21s) Wanda: Tak, tak, tak.
(25m 27s) Rafał: jak zadziałały koło zamachowe. I jak on się rozwija, też gminy się uczą tego.
(25m 32s) Rafał: Wy pewnie pomagacie im uzyskać środki, ale też pewnie know-how,
(25m 36s) Rafał: czyli jakie standardy ta infrastruktura, którą gminy budują,
(25m 40s) Rafał: ma spełniać.
(25m 41s) Wanda: Tak, to nie zawsze gminy chcą z tego korzystać, ale my oferujemy to know-how.
(25m 46s) Wanda: Natomiast też jakby, bo tak, bo jeżeli gmina realizuje inwestycje w pasie naszej drogi,
(25m 56s) Wanda: to to przechodzi zawsze przez naszą opinię.
(25m 59s) Wanda: Więc tutaj mamy możliwość jakby sprawdzenia tego standardu faktycznie I też opiniujemy inwestycje, które są realizowane przez RIT,
(26m 9s) Wanda: bo masz, jakby, masz szereg województwa I w jakiejś sposób opiniuje, natomiast nie mamy za bardzo prawa do tego,
(26m 15s) Wanda: żeby nie ingerować w takim stopniu właśnie dostosowania do, do ruchu rowerowego, nie, więc to jest też takie trudne,
(26m 22s) Wanda: natomiast ogólnie każda gmina, jak chciałaby skorzystać z naszego wsparcia, bo, bo mamy parę osób, które po prostu się tym na co dzień zajmują, że opiniują te projekty pod kątem dostosowania do potrzeb rowerzysty, no to zawsze,
(26m 38s) Wanda: zawsze pomożemy I niektórzy z tego korzystają.
(26m 41s) Wanda: Przesyłają nam I my się wypowiadamy na ten temat.
(26m 44s) Wanda: To jest zupełnie jakby nieoficjalne, a jest takie myślę, że pomocne.
(26m 48s) Wanda: Dla gmin też nawet niektórzy projektanci już wiedzą, że u nas mogą uzyskać takie wsparcie,
(26m 54s) Wanda: taką pomoc I też się sami zwracają, jak mają jakiś taki problem,
(26m 58s) Wanda: natrafiają, który nie są pewni, jak dobrze rozwiązać.
(27m 2s) Wanda: Bo jednak im większy ten ruch rowerowy, tym potem się okazuje, że te problemy mają krótkie nogi.
(27m 7s) Wanda: że ktoś do nas potem dzwoni I mówi "jak ja mam teraz...".
(27m 11s) Wanda: A teraz na tym etapie użytkowym to już jest często bardzo trudno te problemy rozwiązać, które można było przewidzieć wcześniej.
(27m 14s) Rafał: No właśnie.
(27m 16s) Wanda: To już jest często bardzo trudno te problemy rozwiązać, które można było przewidzieć wcześniej.
(27m 19s) Wanda: Od początku tego nie zrobiliście dobrze, a teraz na tym etapie użytkowym to już jest często bardzo trudno te problemy rozwiązać, które można było przewidzieć wcześniej.
(27m 29s) Rafał: No właśnie, możesz podać jakieś takie przykłady rozwiązań, które np.
(27m 35s) Rafał: nieświadome gminy, nie tylko w waszym regionie, jeszcze stosują, a które wiecie, że się nie
(27m 41s) Rafał: sprawdzają. Dlaczego? I czy może właśnie, czy czymś te dobre standardy dla takiej
(27m 48s) Rafał: drogi dla rowerów, która jest fragmentem turystycznej, długodystansowej trasy,
(27m 53s) Rafał: w jakiś sposób się różnią od dobrych standardów dla drogi dla rowerów w mieście?
(27m 57s) Wanda: W zasadzie chyba się nie różnią za bardzo, że to głównie chodzi o to samo,
(28m 4s) Wanda: czyli żeby ta droga była zrealizowana.
(28m 8s) Wanda: W zasadzie to najprościej jest powiedzieć, że drogi dla rowerów się projektuje tak samo jak drogi dla samochodów, tylko mniejsze.
(28m 15s) Rafał: OK.
(28m 15s) Wanda: I wtedy jest dobrze, bo chodzi o to takie proste rzeczy, że nikt nie stosuje krawężników w poprzek drogi dla samochodów.
(28m 16s) Rafał: Mhm.
(28m 24s) Wanda: tylko skrzyżowania są połączone, tak zwane maszyny.
(28m 27s) Wanda: Masa do masy, nie? Że nie ma krawężnika w poprzek, jak jedna droga z drugą się łączy, nie?
(28m 32s) Rafał: Tak, tak zaciągnąłeś nawierzchnię, no.
(28m 34s) Wanda: Tak, na przykład, nie? Tudzież to, że jest coś takiego jak prędkość projektowa,
(28m 38s) Wanda: łuki, widoczność I tak dalej. I te wszystkie rzeczy trzeba zastosować dla rowerów.
(28m 45s) Wanda: I po prostu drogi dla rowerów też mają prędkość projektową I owszem,
(28m 49s) Wanda: te trasy, które my budujemy jako trasy główne, no mają wyższą prędkość projektową,
(28m 54s) Wanda: bo to powinno być 40 albo 30 ewentualnie kilometrów.
(28m 57s) Wanda: na godzinę, a już np. gdzieś tam w miejscowości jakaś lokalna droga do rowerów może mieć 20, ale nie 7, co się często dzieje.
(29m 2s) Rafał: No tak, jeśli jest zakręt od ekierki tak zwanym, albo te barierki jak na skrzyżowaniu z drogą dla samochodów, które uniemożliwiają na przykład przejazd rowerowi cargo, czy rowerowi z przyczepką, albo w drugą stronę też szybką ewakuację, czyli zjazd z drogi dla samochodów na drogę dla rowerów.
(29m 7s) Wanda: Tak.
(29m 18s) Wanda: Tak, tak.
(29m 24s) Wanda: Dokładnie tak, dokładnie tak, nie? To są właśnie takie problemy, które nie wszyscy sobie to uświadamiają, że
(29m 30s) Wanda: w ogóle, no, że rower jest po prostu pojazdem I trzeba go tak traktować I pod to projektować, więc
(29m 37s) Wanda: I też nie kombinować za bardzo, nie? To też takie udziwnianie jakichś różnych rozwiązań,
(29m 44s) Wanda: A przez to sprawianie, że są po prostu nieczytelne, to też jest taki...
(29m 49s) Wanda: I taki problem, który jest często...
(29m 50s) Rafał: No OK, a powiedz w takim razie, etap pierwszy jest blisko ukończenia.
(29m 57s) Rafał: Tam jeszcze kilka budów się dzieje, kilka się projektuje, są gdzieś na jakichś
(30m 2s) Rafał: krótkich fragmentach problemy natury prawnej, o tych co mówiłaś na początku odcinka.
(30m 7s) Rafał: Natomiast wiem, że macie też już w planach
(30m 10s) Rafał: kolejne etapy, chyba drugi I trzeci.
(30m 12s) Wanda: Drugi, znaczy jeszcze będzie trzeci, czwarty, ale to tak dopiero będziemy to planować za parę lat I gdzieś po 2030 może realizować.
(30m 22s) Wanda: Bo w ogóle etap drugi to jest takie kolejne 400 km, z czego prawie wszystkie są inwestycyjne, o tak.
(30m 29s) Wanda: Bo w etapie drugim wzięliśmy te takie właśnie nieużywane nasypy kolejowe, głównie na tapetę I to często też nawet wąskotorowe, czyli takie, których w ogóle już [mówi po angielsku]
(30m 42s) Wanda: pracy bytu jak najbardziej. Więc ten drugi etap to są takie długie, proste,
(30m 48s) Wanda: znaczy proste, one mają łuki też, ale długie odcinki inwestycyjne po nasypach
(30m 54s) Wanda: kolejowych, więc często dosyć łatwe, aczkolwiek nie zawsze, bo niektóre z tych
(30m 59s) Wanda: linii są tak stare, że już zostały poprzekazywane wiele lat temu lasom na przykład, nie?
(31m 4s) Rafał: Ale mówisz, że po nasypach, bo w etapie pierwszym też jest mnóstwo tras po nasypach,
(31m 10s) Rafał: szczególnie na trasie pojeziernej, ten południowy jej odcinek.
(31m 14s) Wanda: Tak, ale to się okazało, że to się bardziej sprawdziło, jest mniej jakby z tym problemów I też jakby fajnie, bo w drugim etapie w ogóle my oprócz tego, że, bo w pierwszym etapie połączyliśmy te najbardziej atrakcyjne tereny.
(31m 14s) Rafał: No I stary kolejowy szlak to też w zasadzie po nasypach.
(31m 31s) Rafał: Czyli po prostu wykorzystywaliście te nasypy, które akurat pasowały do połączenia tych najbardziej atrakcyjnych terenów, które rzeczywiście
(31m 32s) Wanda: Akurat pasowały, tak. Tak, tak, tak. Tak, a w drugim etapie jest taki trochę, jednocześnie...
(31m 38s) Rafał: miały największy potencjał na wygenerowanie jak największego ruchu.
(31m 42s) Rafał: Mhm. OK.
(31m 44s) Wanda: Jedną nogą stoi w turystyce, a drugą w transporcie, bo myśmy zidentyfikowali też te miejsca, które są wykluczone transportowo bardzo mocno, bo w ogóle problemem też tego regionu jest to, że mamy niskie zaludnienie I komunikacja publiczna niestety jest coraz droższa I trudniej ją zapewnić, a tak naprawdę rower daje tą wolność, czyli jakby może jechać zawsze.
(32m 11s) Wanda: I że jeżeli zapewnimy infrastrukturę, która jest...
(32m 14s) Wanda: jest płaska, wygodna I bezpieczna, to tak naprawdę nawet więcej ludzi może jeździć rowerem niż samochodem, no bo nie trzeba mieć prawa jazdy I nie trzeba mieć określonego wieku I sprawności tak naprawdę wzrokowej chociażby czy innej, żeby się poruszać, a też rozwój elektro-mobilności zwiększa dystanse, nie?
(32m 39s) Wanda: A więc ten drugi etap to jakby wiąże te miejscowości, które są wykluczone z kolejnością...
(32m 44s) Wanda: z koleją po prostu I się okazuje, że mamy ileś tam miast, które są 5-10 kilometrów od stacji kolejowych I można będzie z tych miast do tych stacji dojechać też, nie?
(32m 59s) Wanda: A na przykład ten obszar, bo chociażby ten szlak Berlin-Szczecin-Kołobrzeg to sprawi, że ludzie ze Stepnicy będą mogli dojechać do stacji Łoźnica, nie pamiętam ile tam jest kilometrów, 5 albo 10, więc to jest taki jeszcze racjonalny...
(33m 15s) Wanda: albo na przykład z Golczewa będą mogli dojechać czy do Łoźnicy, czy do Gryfic, nie? Do linii kolejowych, gdzie dzisiaj te miejscowości, chociażby Golczewo, no to są jakieś pilotaże, były transportu na żądanie chociażby, ale no nie ma dalszego finansowania też na ten transport I ludzie zostają często bez tego transportu, nie?
(33m 37s) Rafał: OK, to ja tutaj wrzucę ci problem, który myślę, że to wygeneruje.
(33m 43s) Rafał: Podobne fragmenty można znaleźć w etapie pierwszym.
(33m 49s) Rafał: Nawet na przykład na Cieszyno-Złocieniec załóżmy.
(33m 51s) Wanda: Mhm.
(33m 52s) Rafał: Z Cieszyna można jechać do Złocieńca, do stacji kolejnej, to jest 5-7 kilometrów po tej
(33m 56s) Wanda: Tak, tak, tak.
(33m 56s) Rafał: drodze dla rowerów. Ale ja ostatnio widziałem, że na Facebooku
(34m) Rafał: miasto Złocieniec wrzucało, że strażacy dzielnie usunęli gałęzie z tej drogi dla
(34m 5s) Rafał: No ale.
(34m 7s) Rafał: I dalej napisali tam, że dalej zalega lód I śnieg na tej drodze.
(34m 12s) Rafał: Środki na to, żeby utrzymać taką
(34m 15s) Rafał: drogę dla rowerów zimą, raczej dla tych biedniejszych gmin, to jest...
(34m 21s) Rafał: Nie sądzę, żeby to był problem do przeskoczenia.
(34m 24s) Rafał: Czy zastanawialiście się, jak ewentualnie go rozwiązywać?
(34m 28s) Rafał: Czy wiadomo, że lepiej wybudować I żeby
(34m 30s) Rafał: to funkcjonować przez 9-10 miesięcy w roku niż nie budować?
(34m 34s) Wanda: Tak, to prawda. Natomiast też jest tak, niestety, ale tak jest, że ten problem jest
(34m 34s) Rafał: ale zimą może być problem I zimą to.
(34m 37s) Rafał: Wykluczenie transportowe znowu będzie.
(34m 45s) Wanda: z Jankową, bo mamy taką linię demokracyjną temperatury w regionie.
(34m 51s) Wanda: I od Jankowa na wschód jest zimnie. I tam, bo to jest tak, że ten śnieg zalega
(34m 56s) Wanda: faktycznie bardzo często na tej trasie Połczyn - Złocieniec. Chociaż co roku coraz krócej.
(35m 1s) Wanda: Ale na przykład już na siekierkach to nie.
(35m 4s) Wanda: Bo tam nie ma takiej pokrywy śnieżnej w ogóle I takich temperatur, że tutaj na
(35m 11s) Wanda: zachodniej części województwa po prostu zwykle codziennie przechodzi przez zero I jeżeli śnieg leży, to przez parę dni.
(35m 17s) Wanda: A na przykład na Złocieńcu potrafił śnieg leżeć przez ileś tygodni, co też nawet widzimy na liczniku, bo nie działa wtedy, nie?
(35m 25s) Rafał: Tak, ale właśnie mi się wydaje, że problemem jest to, że jest jakieś takie miasteczko w Finlandii,
(35m 31s) Rafał: które się chwali, że zimą tam jest 60% ruchu rowerowego.
(35m 34s) Rafał: Ale oni chyba są na dalekiej północy I tam rzadko w ogóle przychodzi przez zero,
(35m 37s) Rafał: więc mają ciągle taki śnieg, a nie lód.
(35m 40s) Rafał: A w momencie jak przechodzi temperatura przez zero I potem znowu jest mróz,
(35m 43s) Rafał: no to ten śnieg się topi I przymarza I się robi właśnie dużo bardziej niebezpiecznie.
(35m 48s) Wanda: Tak, ale to właśnie, bo na przykład na Połczynie, to
(35m 51s) Wanda: problem jest taki, że tam też chodzą ludzie, no bo w ogóle te trasy po kolei,
(35m 57s) Wanda: to jest często taki spacerownik dla wszystkich mieszkańców, bo
(36m) Wanda: to jest jedyne miejsce, gdzie można, rodzic może wyjść z wózkiem, na przykład, nie?
(36m 6s) Rafał: Jak to jest sprawnie? Czy pieszy może się poruszać po takiej drodze dla rowerów?
(36m 8s) Wanda: Tak, może.
(36m 9s) Rafał: No bo na drodze dla samochodów może, jeśli nie ma chodnika, no to rozumiem, że dla rowerów też.
(36m 14s) Wanda: Tak, dokładnie jest tak samo. Jeżeli nie ma chodnika, to jak najbardziej może...
(36m 18s) Wanda: się poruszać, tylko po prostu pierwszeństwo ma ten rowerzysta.
(36m 21s) Wanda: Więc ludzie chętnie korzystają I się poruszają. I przez to jak jest ten śnieg, to się tworzą takie... To znaczy, no po prostu ludzie po tym chodzą I przez to ta nawierzchnia, zamiast być jakby taka równa,
(36m 33s) Wanda: zaśnieżona, ale równa, jest taka... To są takie wertepy trochę się robią.
(36m 37s) Wanda: O tak, nie? I to się bardzo ciężko po tym jedzie.
(36m 42s) Wanda: A jeśli chodzi o ul... Znaczy tam są dwie rzeczy. Raz, że Polacy jeszcze są
(36m 48s) Wanda: zimno I nie bardzo tak chcą wychodzić I uprawiać aktywności fizyczne,
(36m 52s) Wanda: jak jest zimno. Ale to się zmienia bardzo mocno. Tylko to jest jeszcze czas.
(36m 56s) Wanda: A druga jest taka, że oni tam prowadzą to zimowe odśnieżanie.
(37m 1s) Wanda: W sensie odśnieżanie. Może tak, nie odśnieżanie, tylko oni po prostu ten śnieg utrzymują w wygodny sposób, nie?
(37m 8s) Rafał: Mhm, OK.
(37m 9s) Wanda: Tak, żeby po prostu po nim się dobrze jechało.
(37m 12s) Wanda: Że jedzie się po nim, ale dobrze. A to jest to samo.
(37m 15s) Wanda: samych, bo u nas byłoby łatwiej pewnie odśnieżyć niż u trzech.
(37m 19s) Wanda: To jest takie utrzymywanie trochę chyba jak pod biegówki, tak naprawdę, czyli wyrównanie tego wszystkiego.
(37m 26s) Rafał: No tak, bo te trasy przebiegają przez lasy, tereny bardzo cenne przyrodniczo, więc sypanie solą tam w ogóle nie wchodzi w rough urban.
(37m 34s) Wanda: Dokładnie.
(37m 35s) Rafał: Więc to jest naprawdę trudny problem do rozwiązania.
(37m 40s) Rafał: Czyli wspomniałeś, że drugi etap, ta trasa Berlin-Kołobrzeg, słynna, którą teraz mocno promujecie,
(37m 45s) Rafał: czyli ona tak naprawdę ma spełniać też to zadanie, żeby walczyć z wykluczeniem transportowym.
(37m 52s) Wanda: Tak, częściowo tak. Nie na całości, ale w dużej mierze tak, czyli to będzie takie połączenie właśnie Stepnicy, Golczewa, później tam też takich mniejszych miejscowości Brojc chociażby, nie?
(38m 4s) Rafał: Ostatnio jakiś przetarg był ogłaszany na projektowanie czy już budowę któregoś odcinka?
(38m 10s) Wanda: Na razie projektujemy. Tu już dużo mamy zleconych projektów, bo już od Stepnicy tam do S3 I właśnie przez cele całej gminy Gulczewo, odcinki w Gryficach też, ale...
(38m 10s) Rafał: Nie wiem.
(38m 24s) Rafał: Czyli to wszystko co jest tam na pomarańczowej zaznaczone na waszej mapce tam?
(38m 28s) Wanda: Tak, ale jeszcze nie wszystko mamy zlecone do projektowania. Jeszcze pewne miejsca są jakieś problematyczne, wymagają jeszcze jakichś uzgodnień I wyjaśnień,
(38m 37s) Wanda: ale sukcesywnie staramy się to uczynić.
(38m 40s) Rafał: Coś jeszcze w etap drugi wchodzi oprócz tej trasy Berlin-Kołobrzeg.
(38m 45s) Wanda: Tak, jeszcze parę.
(38m 47s) Wanda: To znaczy ona też, ta Berlin-Kołobrzeg się będzie rozgałęziała za Gryficami na taką nitkę, która będzie szła do Trzebiatowa.
(38m 57s) Wanda: Więc tam będzie takie rozgałęzienie.
(38m 59s) Wanda: I to jest akurat fragment trasy Doliny Regii I Drawy.
(39m 3s) Wanda: Ale taki niewielki fragment,
(39m 5s) Wanda: ale po to, żeby tutaj też połączyć jakby Gryfice z.
(39m 10s) Wanda: z Trzebiatowem I Mrzeżynem.
(39m 12s) Wanda: Później jest też tak trasa Doliny Płoni,
(39m 14s) Wanda: czyli to jest trasa, która połączy Szczecin z Barlinkiem
(39m 19s) Wanda: I z trasą pojezierną też dzięki temu,
(39m 21s) Rafał: Czyli alternatywa dla Blue Velo w sumie, bo Blue Velo też łączy.
(39m 21s) Wanda: czyli też to już tak obrazuje de facto tak.
(39m 26s) Wanda: I to pozwoli też, no tak, ale bardziej z Trzcińskiem,
(39m 30s) Wanda: nie, a tutaj z Barlinkiem.
(39m 32s) Wanda: Więc to też, w ogóle ten drugi etap też sprawi,
(39m 36s) Wanda: to, to dogęszczenie też jest tak pomyślane,
(39m 38s) Wanda: żeby powstawały takie...
(39m 40s) Wanda: lokalne pętle też dzięki temu, nie?
(39m 42s) Wanda: Czyli będzie można pojechać sobie na przykład na weekend
(39m 45s) Wanda: ze Szczecina do Barlinka
(39m 48s) Wanda: I wrócić pojezierną, a potem Blue Velo, nie?
(39m 51s) Wanda: Natomiast to to, ale też dalej jest trasa
(39m 56s) Wanda: trasa Koszalin-Polanów
(39m 59s) Wanda: I trasa Polanów-Sławno,
(40m 3s) Wanda: czyli tutaj ta część, bo w ogóle też
(40m 5s) Wanda: chcieliśmy, zależało nam na tym, żeby połączyć
(40m 8s) Wanda: polanów.
(40m 10s) Wanda: z Koszalinem, no bo to jest w ogóle taki teren turystyczny, Góry Północne, to jest w ogóle bardzo, bardzo fajny, ciekawy, ciekawie kształtowany teren i...
(40m 18s) Rafał: - O, ciekawie ukształtowane niż okolice Połczyna-Zdrój, czy podobno.
(40m 22s) Wanda: Tak, dla mnie tak.
(40m 22s) Rafał: - Tak, o widzisz, to ja jako fan kolarstwa górskiego, to chyba muszę się tam wybrać w takim razie.
(40m 28s) Wanda: No na pewno, myślę, że tak. W ogóle bardzo lubię tam jeździć, to jest trochę daleko ze Szczecina, ale mimo to bardzo lubię tam jeździć I zawsze mnie to dziwi, że tam nie ma parku krajobrazowego,
(40m 38s) Wanda: ale ktoś mi to tak wytłumaczył, że...
(40m 40s) Wanda: bo to jest na granicy naszego regionu z Pomorskim.
(40m 45s) Rafał: Województwa?
(40m 46s) Wanda: I chodzi o to, że w Pomorskim ten krajobraz tutaj się zaczyna zmieniać,
(40m 50s) Wanda: a w Pomorskim osiąga efekt, że tak powiem, kulminacyjny.
(40m 53s) Wanda: I tam jest to pewnie bardziej jeszcze atrakcyjne,
(40m 56s) Wanda: stąd jakby z punktu widzenia naszego regionu
(40m 59s) Wanda: to jest bardzo atrakcyjny teren na Park Krajobrazowy,
(41m 2s) Wanda: ale już z punktu widzenia kraju to już jest trochę mniej, nie?
(41m 6s) Wanda: Mi to chyba z tego wynika, ale polecam właśnie góry, góry północne.
(41m 10s) Wanda: Czy na rower, czy na... tam się można zmęczyć, tak.
(41m 14s) Wanda: Bo tam są wyższe te górki, te wzniesienia.
(41m 19s) Wanda: I lasy bukowe, to też jest fajne bardzo, bo to też jest takie, no...
(41m 25s) Wanda: Zawsze lubię też takie, tego typu miejsca.
(41m 28s) Wanda: I ten polanów chcemy właśnie połączyć z morzem,
(41m 32s) Wanda: żeby go też udostępnić właśnie dla turystów, którzy przebywają nad morzem,
(41m 37s) Wanda: bo to będzie nawet na jednodniową eskapadę.
(41m 40s) Wanda: No I jeszcze tam wchodzi w ten drugi etap trasa zwiniętych torów
(41m 49s) Wanda: I to jest odcinek Połczyn-Zdrój-Grzmiąca.
(41m 55s) Wanda: Tak, to też jest właśnie ciekawe,
(41m 56s) Wanda: że to też jest takie połączenie turystyczno-transportowe,
(41m 59s) Wanda: bo teraz zbudujemy łącznik Połczyna ze Świdwinem,
(42m 3s) Wanda: żeby tę trasę dołączyć właśnie do kolei, ale też do miasta,
(42m 8s) Wanda: A tamto...
(42m 10s) Wanda: połączy nas do drugiej linii kolejowej, czyli linii Poznań-Kołobrzeg.
(42m 15s) Wanda: Więc tak jakby z dwóch stron ten teren w ogóle Szwajcarii-Połczyńskie będzie z dwóch stron dołączony do kolei tymi trasami dzięki temu.
(42m 25s) Rafał: No tak, w sumie I od południa też, bo I od wschodu zachodu I od południa od Czaplinek do Złocieniec.
(42m 31s) Wanda: Tak, I to też jest znowu takie ciekawe, że my opracowaliśmy tą koncepcję, te cztery etapy tras rowerowych I gmina Barwice skorzystała jakby z tego pomysłu I już z poprzedniej perspektywy finansowej sama, z udostępnionych przez nas środków, wybudowała odcinek przez gminę Barwice.
(42m 55s) Wanda: I dzięki temu, to też był taki powód, że oni już zrobili, to my teraz dołożymy z jednej I z drugiej strony.
(43m 1s) Wanda: I połączymy całość, więc też zachęcamy zawsze gminy do tego, żeby realizowały też pewne odcinki same I wcześniej.
(43m 12s) Wanda: Czyli na przykład, jeżeli teraz gminy, które są w trzecim I czwartym etapie, zaczną powoli wypełniać tą mapę I jakieś kawałki sobie budować,
(43m 21s) Wanda: to my siadając do etapu trzeciego I czwartego zobaczymy, aha, tu już tyle powstało, że szkoda by było tego nie połączyć.
(43m 28s) Wanda: I mają wtedy szansę być szybciej zrobione.
(43m 31s) Rafał: Tak, mogą wpłynąć na wasze priorytety.
(43m 31s) Wanda: Tak, I dużo gmin właśnie w ten sposób właśnie wpłynęło, takim swoim właśnie planowaniem.
(43m 39s) Rafał: Ok, a to a propos tej trasy, bo ona mnie interesuje,
(43m 42s) Rafał: bo jest właśnie blisko okolicy, gdzie często przebywam.
(43m 47s) Rafał: To już ten brakujący fragment od Połczyna do Grzmiący w tym roku będzie projektowany?
(43m 53s) Wanda: wiesz co, już projektujemy, ale od właśnie barwic do grzmiącej, o tak.
(43m 58s) Rafał: No tak, to wiem, ten wschodni fragment.
(43m 59s) Wanda: To projektujemy I to już jest dosyć zaawansowane,
(44m 2s) Wanda: a ten drugi odcinek, czyli na terenie gminy Połczyn,
(44m 6s) Wanda: to w ogóle było tak, że gmina Połczyn,
(44m 9s) Wanda: bo myśmy zachęcali gminy, że mogą same zacząć projektować,
(44m 12s) Wanda: żeby było szybciej, no bo my nie jesteśmy w stanie zrobić naraz tam 50 projektów.
(44m 17s) Rafał: Tak, macie swoją przepustowość jakąś, którą ciężko zwiększyć.
(44m 19s) Wanda: Tak, tak, tak.
(44m 21s) Wanda: O, I gmina Połczyn jakby stwierdziła, że...
(44m 23s) Wanda: że ok, to my zaprojektujemy I będzie dzięki temu wskoczymy szybciej do finansowania.
(44m 29s) Wanda: też to finansowanie jest ograniczone I na wszystkie odcinki nam wystarczy.
(44m 32s) Wanda: Natomiast zmieniła się władza I tak nic nie zrobiono w tym temacie, więc...
(44m 39s) Wanda: Zapytaliśmy się gminy, gdzie ten projekt, no I nigdzie więc...
(44m 43s) Wanda: Więc my go po prostu teraz jesteśmy w trakcie zlecania tego projektu.
(44m 47s) Wanda: Ale no już rok stracili.
(44m 49s) Rafał: OK, ale jesteście w trakcie zwracania, bo jak zanalizowałem budżet województwa, to nie widziałem tej pozycji w budżecie.
(44m 51s) Wanda: (c) PTA / TVP
(44m 54s) Wanda: Wiesz co, bo to nie zobaczysz, bo chodzi o to, że to jest taka ogólna pozycja na dokumentację.
(45m) Rafał: Tak, były takie. OK, dobra.
(45m 1s) Wanda: No I tam nie ma wyszczególnienia, jakby dopóki, że jeżeli chodzi o budżet, to my mamy takie podejście do budżetu,
(45m 10s) Wanda: że jeżeli jakaś dokumentacja jest skończona I stwierdzamy, że jest gotowość realizacyjna, to my dokładamy to do budżetu, tak.
(45m 18s) Rafał: - Jako poprawkę po prostu w danym roku.
(45m 18s) Wanda: Czyli jakby budżet, który jest, tak, tak, tak.
(45m 23s) Wanda: który jest na chwilę obecny, on nie odzwierciedla wszystkiego, co będzie realizowane.
(45m 27s) Wanda: Bo tak naprawdę do budżetu wprowadzamy dopiero jak już znamy kosztorys, chociażby.
(45m 33s) Rafał: Ok, rozumiem, czyli takie projektowania są często ukryte jako górna pozycja.
(45m 33s) Wanda: I wiemy, że jesteśmy w stanie to rozpocząć w danym roku też.
(45m 42s) Rafał: Dobra, bo się trochę rozgadaliśmy na tematy może takie dość samorządowe, że tak powiem.
(45m 49s) Rafał: Jeszcze a propos tych etapów waszych, to wiem, że opublikowaliście takiego fajnego PDF-a "Suplement Wdrożeniowy",
(45m 58s) Rafał: gdzie to wszystko jest pisane, jak wybieraliście dokładny targ.
(46m 3s) Rafał: Bardzo ciekawa lektura dla osób, które się interesują powstawaniem infrastruktury rowerowej, więc podlinkujemy w notatkach do odcinka.
(46m 12s) Rafał: I tak jak jeszcze sobie patrzę w notatki.
(46m 16s) Rafał: Właśnie. I co Wam się udało osiągnąć, to chwaliliście się, że macie 1,7 mln 63 tys. przejazdów w tym roku zliczyły Wasze liczniki rowerowe na trasach.
(46m 31s) Wanda: Skoro tak mówisz.
(46m 31s) Rafał: Napisy stworzone przez społeczność Amara.org
(46m 33s) Rafał: Tak, czytałem artykuł na Waszej stronie I tak to wygląda.
(46m 33s) Wanda: Ok?
(46m 35s) Wanda: Mhm.
(46m 38s) Rafał: Oczywiście duża większość to są liczniki na trasie Velo Baltica.
(46m 43s) Rafał: Chyba ponad 50% Świnoujście samo generuje.
(46m 45s) Wanda: Tak. To znaczy, to też jest tak, że w ogóle jest cała nauka na te tematy, gdzie liczniki montować,
(46m 51s) Wanda: bo można, mogą liczniki badać ruch turystyczny, ale mogą też komunikacyjny.
(46m 52s) Rafał: Właśnie, to jest ciekawe.
(46m 54s) Rafał: - No właśnie.
(46m 56s) Rafał: No właśnie.
(46m 57s) Wanda: Jeżeli umieścimy przy mieście, to będą, będzie to taki ruch bardziej komunikacyjny, więc
(47m 2s) Wanda: my wszystkie liczniki umieszczamy tak 5-10 km od miasta, żeby nie łapały nam tego takiego ruchu
(47m 11s) Wanda: codziennego I tego dużego takiego ruchu, tylko bardziej ten turystyczny.
(47m 15s) Wanda: A Świnoujście po prostu chcieliśmy, to jest taki wyjątek, że chcieliśmy badać ile ludzi przejeżdża przez granicę stricte, więc stąd on jest taki duży I teraz chcemy też taki zamontować też blisko koło brzegu po to, żeby zobaczyć jaki tam jest ruch I one będą tak trochę, nie można tego analizować tak jakby razem, ale to jest bardzo ciekawe, bo ten licznik pokazuje w ogóle potencjał, bo to częściowo jest ruch komunikacyjny, taki okej, no bo na przykład dużo ludzi dojeżdża do pracy w hotelu,
(47m 45s) Wanda: czyli mieszka w Świnoujściu, pracuje w hotelu w tych miejscowościach nadmorskich, a Niemcy na przykład przyjeżdżają, nie wiem, na zakupy, do restauracji itd., zresztą my się kiedyś śmieliśmy, bo zauważyliśmy, że są tam dni tygodnia, w tygodniu, które są dużo wyższe od innych dni I stwierdziliśmy, że to są wtedy, kiedy oferty promocyjne są w polskich supermarketach.
(48m 10s) Wanda: Eee... Tak, tak, tak, eee...
(48m 12s) Rafał: Nowa gazetka wyszła.
(48m 15s) Wanda: No I takie to ciekawe, nie? Ale po prostu to pokazuje w ogóle potencjał I skalę, nie?
(48m 22s) Wanda: Że może 7 tysięcy ludzi dziennie być na drodze rowerowej.
(48m 25s) Wanda: To też mówi, aha, słuchajcie, to drogi rowerowe w pewnych miejscach muszą mieć więcej niż 2 metry, nie?
(48m 31s) Wanda: Bo to też jakby z natężenia ruchu powinna wynikać przepustowość.
(48m 35s) Wanda: A 7 tysięcy to jest taki ruch, którego my nie osiągamy zwykle na drogach wojewódzkich, na odcinkach szlakowych.
(48m 42s) Wanda: Bo tutaj nie Śląsk, że tak powiem.
(48m 45s) Wanda: I u nas duży ruch to w miastach to jest dziesięć tysięcy, nie?
(48m 49s) Wanda: Tylko, że to jest średnioroczne oczywiście, czyli on cały rok, tam są dni pomiarowe w różnych porach roku, nie? Wyciągane.
(48m 57s) Wanda: Natomiast mamy też drogi wojewódzkie, które mają średniorocznie 300 pojazdów, nie?
(49m 3s) Wanda: Tak, na dobę. Po prostu tak, tak, I o samochodach, tak, tak, ale to tak, żeby to starczy, jakby nawet...
(49m 3s) Rafał: 300 pojazdów na dobę, czy godzinę?
(49m 6s) Rafał: Okej, ale tu mówimy o drogach wojewódzkich dla samochodów. Samochodowy ruch, tak, żeby było jasne, tak.
(49m 15s) Wanda: Chodzi mi o to, że ruch rowerowy właśnie np. przy Świnoujściu, gdzie to jest jedno z czterech przejść granicznych, na których można jechać rowerem,
(49m 23s) Wanda: to potrafi mieć siedem tysięcy na dobę, a samochodowy na innej drodze, oczywiście nie w pasie nadmorskim, ma tylko trzysta, nie?
(49m 32s) Wanda: Więc jakby można sobie to porównać, nie?
(49m 32s) Rafał: Tak, no wiadomo, nie wszyscy o tym wiedzą, ale jak się na to zastanowić, to droga dla rowerów ma większą przepustowość niż droga dla samochodów.
(49m 43s) Wanda: Tak, tak. Tak I stąd też na przykład dużo ludzi mówi, a słuchajcie, budujecie, a tam nikt nie jeździ, no bo jak się stanie, no to nie widać, no bo ten ruch nie jest blokowany też niczym, nie?
(49m 54s) Rafał: Tak, właśnie dlatego tak rowerzystów nie widać, bo oni rzadko kiedy stoją.
(49m 58s) Wanda: Tak, więc są ważne, właśnie ważne te pomiary I w ogóle też jest taka, taka, taka ciekawostka, żeby z Nowym Objezierzem, bo ta droga, ona koresponduje z drogą wojewódzką.
(50m 8s) Wanda: Tak samo jest na przykład tam z Mostkowem, tam też droga rowerowa, ona jest równolegle.
(50m 13s) Wanda: Powiedzmy, ale w oddali dłużej od drogi wojewódzkiej, czyli komunikuje te same miejscowości I na przykład z Nowym Objezierzem jest tak, że wyruszają np. z Morynia do Siekierek samochodem, jedzie się dłużej niż rowerem, bo się jedzie naokoło.
(50m 29s) Rafał: No tak, bo rowerem jedziesz po starym nasypie ciągle bez jakichś świateł I po prostu się ciągle jedzie.
(50m 34s) Wanda: Tak, tak, tak I też jakby szybciej. I jak się popatrzy na liczby na średniodobowe, nie, no bo jednak zima działa.
(50m 44s) Wanda: Chociaż codziennie są, nie ma tak, że jest zero zliczeń, tylko codziennie te zliczenia są?
(50m 48s) Rafał: Ok, ja tutaj sobie wypisałem sumaryczne po prostu za cały rok I np. w 2019 to było 14 tysięcy przejazdów w tym Nowym Objezierzu, a w 2023 34 tysiące, czyli 250% wzrostu przez 4 lata.
(50m 50s) Wanda: Mhm, mhm, mhm.
(51m 3s) Rafał: I to są chyba te lata, kiedy wy tam kończyliście tą drogę dla rowerów aż do Choszczna?
(51m 11s) Wanda: Znaczy, tak, ale na te dane, myślę, że najbardziej to wpłynęło otwarcie mostu w Siekierkach.
(51m 20s) Rafał: A właśnie tak to jest. Jeszcze tam nie byłem, muszę się wybrać koniecznie, bo to jest chyba perełka.
(51m 20s) Wanda: Tak, bo to też...
(51m 24s) Wanda: Tak, I to jest też tak, jakby tam są dwie rzeczy. Czyli jedna, że most był najpierw otwarty tylko polski, czyli ludzie już tam przyjeżdżali na atrakcje.
(51m 36s) Wanda: I to już zwiększyło, a później został otwarty niemiecki I już był przejazd, więc jeszcze...
(51m 42s) Rafał: A no tak, no I mhm.
(51m 42s) Wanda: Ale licznik jest bardzo daleko od mostu, a więc dużo ludzi, którzy zaglądają tylko I jadą parę kilometrów I wracają, bo się poruszają na przykład po Olżanysie, czy po prostu z Niemiec gdzieś tam tylko zaglądają, no to oni się nie łapią na ten licznik, czyli jakby na moście jest większy ruch niż na liczniku, nie?
(52m) Rafał: No tak, bo rzeczywiście tam jadą z stroną niemiecką, po prostu wzdłuż Odry sobie, wałami tamtymi ścieżkami.
(52m 9s) Rafał: No ale niektórzy chyba zaglądają I sobie jadą do Morynia na przykład na nocleg.
(52m 14s) Wanda: Tak, pewnie tak. I ten licznik jest właśnie koło Morynia I on jest tak 10 kilometrów od mostu,
(52m 20s) Wanda: więc teraz chcemy też zamontować licznik na samym moście też, żeby zobaczyć, co tam się dzieje, nie?
(52m 21s) Rafał: To będzie ciekawe.
(52m 28s) Rafał: Czy dobrze kombinuje, że dużo ludzi jeździ tym szlakiem niemieckim Odra-Nysa?
(52m 40s) Rafał: Na przykład licznik Chwarstnica na trasie Blue Velo, czyli po naszej stronie Odry.
(52m 46s) Rafał: Tam, to jest koło Gryfina, tak? Chwarstnica, dobrze kojarzę?
(52m 49s) Wanda: Tak, to są właśnie takie nieznane nazwy, bo one są daleko od miasta.
(52m 51s) Rafał: Tak, no I tam było na przykład w 2020 roku 34 tysiące przejazdów, a w poprzednim roku, czyli 2024, tylko 18,5 tysiąca.
(52m 53s) Wanda: To jest powyżej 7 kilometrów od miasta.
(53m 7s) Rafał: Czy to wynika właśnie z tego, że, nie wiem, tam po stronie niemieckiej w ostatnich latach coś się polepszyło I ludzie tam tędy jeżdżą?
(53m 12s) Wanda: To też tak. Znaczy jest kilka teorii, bo my nie wiemy dokładnie, co się stało,
(53m 18s) Wanda: bo byśmy musieli przeprowadzić takie badania jakościowe, żeby przepytać ludzi.
(53m 21s) Rafał: No tak, yhym.
(53m 21s) Wanda: Ale jakby jest parę teorii. Znaczy w ogóle też jest tak, że jak się...
(53m 26s) Wanda: Bo my sobie też generujemy takie mapy ciepła z tych liczników, czyli kiedy najwięcej ludzi jeździ
(53m 32s) Wanda: wychodzi na to, że... Znaczy widać to, to też chodzi...
(53m 36s) Wanda: o dni, tygodnie, weekendy I tak dalej, że np. Strefa Nadmorska to jest ruch turystyczny,
(53m 41s) Wanda: też sezon się wydłuża, ludzie jeżdżą cały tydzień, więcej weekendy.
(53m 45s) Wanda: Natomiast w tych licznikach to ewidentnie widać, że tam jeszcze nie ma turystyki takiej rowerowej, tego sakwiarstwa, tylko są takie,
(53m 55s) Wanda: że ktoś po pracy sobie jedzie na przejażdżkę rekreacyjnie, albo w weekend sobie tylko jedzie I wraca. I obserwując te dane jakby takie zestawione, całoroczne, widzimy,
(54m 6s) Wanda: że jeszcze nie uruchomiła się taka typowa turystyka rowerowa, ona jest, ale nie masowa jeszcze.
(54m 12s) Wanda: Więc to są ludzie, na tych licznikach się łapią ludzie, którzy po prostu tam mieszkają I sobie tam jeżdżą rowerami generalnie. I tutaj są dwie rzeczy, jedna to jest efekt nowości.
(54m 24s) Wanda: Jak to powstało, to dużo ludzi tam jeździło, bo to było nowe, a potem powiedzmy,
(54m 29s) Wanda: może to im się znudziło, ale też się zrobiła jakaś konkurencja, bo ten odcinek był
(54m 36s) Wanda: zrobiony w tym całym obszarze na południe od Szczecina. A później powstały siekierki na przykład,
(54m 39s) Rafał: Mhm.
(54m 41s) Wanda: które musiały zabrać ruch, bo są bardziej atrakcyjne też, więc ktoś przyjeżdża tam, nie?
(54m 46s) Wanda: Kolejna rzecz, która się pojawiła, to myśmy, bo jak się dostać z Gryfina do Niemiec?
(54m 52s) Wanda: Z Gryfina do Niemiec się jedzie przez Między-odrze I tam było 2,5 km drogi rowerowej z takiego bardzo fatalnego polu bruku, już wypłukanego. I powiem szczerze, że jechanie tamtędy I myśmy na tym polubili.
(55m 6s) Wanda: Położyli tam, nie wiem, chyba dwa czy trzy lata temu asfalt.
(55m 9s) Wanda: W związku z tym, na przykład osoba mieszkająca w Gryfinie teraz ma wygodny dojazd do Niemiec, nie?
(55m 14s) Rafał: Mhm, okej.
(55m 14s) Wanda: A wcześniej się, powiedzmy, męczyła I może wolała sobie,
(55m 17s) Wanda: bo dochodzi taki rekreacyjny ruch,
(55m 19s) Wanda: to ludzie robią takie to, co jest im przyjemne, nie?
(55m 22s) Wanda: Więc pewnie tą inwestycją sprawiliśmy, że jest odpływ, nie?
(55m 26s) Wanda: No, ale nie przejmujemy się tym, bo nam chodzi o to,
(55m 28s) Wanda: żeby ludzie jeździli rowerami, a gdzie, czy u nas, czy w Niemczech,
(55m 31s) Wanda: to już nie ma takiego znaczenia dla nas, nie?
(55m 33s) Rafał: No tak, ten rok się po prostu przeniósł trochę gdzie indziej.
(55m 36s) Rafał: Też wspomniałaś efekt nowości, fajnie widać na liczniku pod Borne Sulinowo,
(55m 41s) Rafał: gdzie w tamtym roku było 38 tysięcy, a w tym 32, czyli troszkę hype spadł,
(55m 47s) Rafał: bo w tamtym roku otworzyliście.
(55m 48s) Wanda: - Wszystko w porządku? Wszystko w porządku?
(55m 50s) Rafał: Okej, ale patrzę na czas nagrania, więc musimy powoli zmierzać do końca,
(55m 50s) Wanda: - Tak, wszystko w porządku.
(55m 51s) Wanda: - Dobrze.
(55m 52s) Wanda: - Wszystko w porządku?
(55m 53s) Wanda: - Tak, wszystko w porządku.
(55m 54s) Rafał: więc jeszcze na koniec powiedz mi, jakie są twoje ulubione fragmenty
(56m) Rafał: tras na Pomorzu Zachodnim.
(56m 2s) Wanda: No to jest najtrudniejsze pytanie.
(56m 4s) Rafał: Trudniejsze niż liczba rowerów per capita.
(56m 7s) Wanda: No, wiesz, co...
(56m 10s) Wanda: Co ja... Znaczy, ja w zasadzie lubię takie, lubię te trasy po tych nasypach kolejowych,
(56m 15s) Wanda: ale latem, nie? Bo ja jeżdżę cały rok turystycznie I tylko, że latem nie jeżdżę na asfalty,
(56m 21s) Wanda: bo jest po prostu za zimno I wybieram takie trudniejsze sobie trasy, bardziej przez las, nie?
(56m 28s) Wanda: i, i, znaczy bardziej chodzi o opory, które…
(56m 28s) Rafał: Aha, żeby stromiej było, nie? Bo po nasypach jest...
(56m 32s) Wanda: regeneruje nawierzchnia, nie? I o to, że jak się jedzie łatwo I też jest jakby wiatr,
(56m 34s) Rafał: A, okej, no też racja, no.
(56m 37s) Wanda: bo to też jest też kwestia odkrytości terenu, nie? Czyli zimą się w ogóle wybiera te miejsca zalesione, czyli właśnie tam bardziej na wschód województwa,
(56m 46s) Wanda: Wałcz I tak dalej, ale nie właśnie na, nie na as… ja nie jeżdżę na asfalt zimą, tak, nie?
(56m 53s) Wanda: A na przykład właśnie latem to, no na przykład lubię robić sobie taką trasę co roku w jakiś weekend, że jadę pociągiem do Choszczna.
(57m 2s) Wanda: I stamtąd do Godkowa, żeby też pociągiem wrócić.
(57m 7s) Wanda: To jest akurat takie tam sto z hakiem, więc jest takie na weekend.
(57m 11s) Rafał: A z jakiej inwestycji jesteś najbardziej dumny?
(57m 12s) Wanda: Tak, tak. Znaczy Godków to jest jakby ostatnia możliwość, znaczy na pociąg, w sensie jedyna potem, nie?
(57m 19s) Wanda: Tak, no I można tam zajechać do Siekierki, a można też z Godkowa po prostu wrócić do Szczecina.
(57m 29s) Wanda: Wiesz co, no właśnie chyba też z tego fragmentu, bo to jest w ogóle...
(57m 32s) Wanda: Ten cały fragment, oczywiście most w Siekierkach jest zwieńczeniem, taką wisienką na torcie, ale ja nie miałam w tym jakiegoś wielkiego udziału, tak naprawdę.
(57m 42s) Wanda: Poza tym, że tam był dobry architekt zatrudniony I on też to dostosowywał, znaczy myśmy to opiniowali, dostosowywał to tak, żeby to było fajne, wygodne dla rowerzystów.
(57m 53s) Wanda: Nie jest to taka moja bezpośrednia praca, ten most w Siekierkach, ale na pewno to jest taką dumą I takim przyciągaczem, ale on też właśnie zaczyna ten cały fragment.
(58m 2s) Wanda: Fragment, który ma ponad 100 kilometrów, właściwie takiej prawie ciągłej infrastruktury rowerowej z małymi przerwami I to już jest taka naprawdę fajna, solidna oferta.
(58m 13s) Wanda: No I też ten fragment zgłosiliśmy do europejskiej nagrody takich szlaków typu Greenways I tą nagrodę dostaliśmy, więc też zostało to docenione.
(58m 24s) Wanda: Natomiast jest to jedyny taki szlak doceniony w Europie też, jako jeden z najlepszych szlaków.
(58m 28s) Rafał: Tak, rzeczywiście. No I on jest częścią tej trasy krajowej, trasy nr 20, czyli w waszym regionie trasy Pojezierzy Zachodnich.
(58m 32s) Wanda: Zobaczysz to, to wypada.
(58m 42s) Rafał: Ja jeszcze nie jechałem tamtędy, bo ja bardziej obstawiam ten wschodni rejon, tej 20, tak więc myślę, że w tym roku się w końcu wybiorę.
(58m 52s) Rafał: No I co, jak chcecie dowiedzieć się więcej o turystyce rowerowej na Pomorzu Zachodnim?
(58m 58s) Rafał: No to 21-22 lutego w Szczecinie odbywają się drugie polsko-niemieckie dni turystyki rowerowej.
(59m 5s) Rafał: Nawet będę miał piętnastominutową prezentację właśnie o terenach Pojezierza Drawskiego, więc zapraszamy serdecznie.
(59m 12s) Rafał: Wanda może coś więcej, jeszcze jakie atrakcje czekają tam na uczestników?
(59m 16s) Wanda: Nasza formuła jest taka sama jak w zeszłym roku, bo to się świetnie sprawdziło, czyli w piątek mamy konferencję taką branżową, głównie dla samorządów, ale też dla miejsc przyjaznych rowerzystom, czy różnych firm, które się turystyką zajmują.
(59m 32s) Wanda: Ale już od 17 zapraszamy na pokazy slajdów podróżników rowerowych, one będą do wieczora, a potem z rana drugi dzień I tam dwie sale na jednej.
(59m 46s) Wanda: Dużo ciekawych pokazów, a na drugiej takie mniejsze warsztaty, ale też z ciekawymi osobami, bardzo też zróżnicowany jest ten program, więc każdy znajdzie coś dla siebie.
(59m 59s) Wanda: No ale oprócz tego też stoiska, miejsc przyjaznych rowerzystom, serwisów rowerowych, możliwość testowania rowerów cargo, także dużo, dużo atrakcji.
(1h 3s) Rafał: O w końcu się przejadę rowerem Cargo fajnie tak więc zapraszamy wydarzenie jest darmowe oczywiście tak tak tak więc.
(1h 9s) Wanda: Po naszym garażu podziemnym.
(1h 14s) Wanda: Napisy stworzone przez społeczność Amara.org
(1h 16s) Wanda: Tak, tak, tak. I na te części oprócz konferencji branżowej nie obowiązuje rejestracja, tak że można przyjść dowolnie I po prostu być z nami.
(1h 24s) Rafał: Tak, więc zapraszamy I jak patrząc z notatki to jeszcze miałem Cię o jedną rzecz spytać, zapisałem sobie I zapomniałem potem zapytać, a propos jeszcze tych liczników rowerowych, bo wspomniałaś, że tam chodzą piesi po tych na przykład koło Złocieńca, czy liczniki wtedy odróżniają jakoś ruch rowerowy od ruchu pieszego?
(1h 42s) Wanda: Tak, licznki odróżniają ruch rowerowy. Tak, bo to jest pętla indukcyjna I ona po prostu wychwytuje tylko rowery, znaczy w sensie nie liczymy ruchu pieszego.
(1h 51s) Wanda: Są takie, jest taki sprzęt, ale my go nie mamy. Mamy ten sprzęt do ruchu rowerowego.
(1h 53s) Rafał: Mhmm.
(1h 1m 1s) Rafał: W tym miejscu warto przypomnieć, że partnerem podcastu jest Fundacja POMBA prowadząca szkolenia z techniki jazdy na rowerze górskim.
(1h 1m 8s) Rafał: Z kodem rowerydlaumyslu, pisane razem, małymi literami I bez polskich znaków, macie 6% rabatu na wszystkie szkolenia grupowe na stronie POMBA.pl.
(1h 1m 18s) Rafał: Dojechaliśmy do końca tej ścieżki rowerowo-dźwiękowej, wszystkie linki są w opisie.
(1h 1m 23s) Rafał: Linki o rzeczach, o których mówiliśmy znajdują się w notatkach do tego odcinka
(1h 1m 27s) Rafał: pod adresem rowery-dla-umyslu.pl/piąty-odcinek-podcastu.
(1h 1m 33s) Rafał: Znajdziecie tam również formularz do kontaktu.
(1h 1m 35s) Rafał: Jeśli macie do nas jakieś pytania bądź chcecie nam zostawić feedback, to zapraszam serdecznie.
(1h 1m 39s) Rafał: No a jeśli wam się podobało, no to
(1h 1m 42s) Rafał: będę bardzo zobowiązany, jeśli zostawicie recenzję w Apple Podcast bądź Spotify
(1h 1m 47s) Rafał: I podzielicie się tym podcastem ze swoimi rowerowymi znajomymi.
(1h 1m 53s) Rafał: Najważniejsze, jeśli nie byliście jeszcze dzisiaj na rowerze, to wsiadajcie,
(1h 1m 56s) Rafał: popedałować, najlepiej przez Pomorze Zachodnie, wasz umysł wam podziękuje.
(1h 2m) Rafał: To był piąty odcinek podcastu Rowery dla Umysłu.
(1h 2m 3s) Rafał: Ja nazywam się Rafał Sobolewski, a moją gościnią dzisiaj była...
(1h 2m 6s) Wanda: Wanda Nowotarska
(1h 2m 8s) Rafał: Dzięki I do usłyszenia I zobaczenia na ścieżkach na Pomorzu Zachodnim.
(1h 2m 13s) Wanda: Cześć, do zobaczenia.
(1h 2m 18s) Wanda: Poczekaj, ja nie wiem ile mam rowerów.
(1h 2m 23s) Wanda: To już... to jest niepoliczalne.
(1h 2m 27s) Wanda: Wszystkie, mam wszystkie rowery.
(1h 2m 29s) Wanda: Nie no, nie mam. Mam szybkie też, czerwone.
(1h 2m 31s) Wanda: Mam dwa, wiesz, dajemy radę,
(1h 2m 34s) Wanda: ale nie mam gravela I szosy tylko.